Miejsca Nieoczywiste Podcast Bory Tucholskie i akwedukt w Fojutowie. Podcast dla mojego Taty (Odcinek #38)

Bory Tucholskie i akwedukt w Fojutowie. Podcast dla mojego Taty (Odcinek #38)

Bory Tucholskie i akwedukt w Fojutowie. Podcast dla mojego Taty (Odcinek #38) post thumbnail image

W Gdy zwiedzamy Bory Tucholskie, niewątpliwie najciekawszym obiektem hydrotechnicznym w tej części Tucholskiego Parku Krajobrazowego jest właśnie akwedukt w Fojutowie. Górą płynie Wielki Kanału Brdy, a dołem Czerska Struga. Budowę akweduktu zakończono w 1849, wzorując projekt na rzymskich budowlach sprzed 2000 lat. Akwedukt zbudowany jest z  kamienia polnego i cegły, wiązanych zaprawą wapienną. Na początku XXI wieku wieku gruntownie go wyremontowano np. sklepienie wyłożono płytkami imitujące pierwotny wygląd akweduktu. Z kolei na Małym Kanale Brdy są jeszcze dwa akwedukty: nad kanałem Węgornia prowadzącym do jeziora Białego, drugi i  nad ciekiem łączącym jeziora Grzybiec i Białe.

Bory Tucholskie

Bory Tucholskie to zapewne niegdysiejsza południowa kraina Cassubi, który był w X-XII w. były własnością książąt pomorskich. Ponoć stanowiły największy kompleks leśny w regionie. Nie licząc okresu przed średniowiecznego, osadnictwo tu zaczęło się tak naprawdę w XII wieku w rejonie Chojnic i Człuchowa. Samą Tucholę założyli w XIII wieku książęta pomorscy, przekazując tereny we władanie rodowi Święców, ci z kolei złożyli hołd Brandenburgii w czasach rozbicia dzielnicowego. Siłą chciał to zmienić Władysław Łokietek i gdzie dwóch się bije tam trzeci korzysta – rejon przejął Zakon Krzyżacki i posiadał go do II pokoju toruńskiego w roku 1466, kiedy jako Prusy Królewskie weszły do Korony Królestwa Polskiego. Pod panowaniem krzyżackim np. Tuchola stała się ważnym  komturstwem, gdyż strzegła tzw. Drogi Margrabiów, którą przybywały z zachodu posiłki dla Malborka – tzw. Goście Zakonu. Nie bez znaczenia w owym czasie były także Chojnice.

Specyfiką tych terenów w ramach prus królewskich była religia, i to że ludność a także szlachta mówiła po polsku lub po kaszubsku i była katolicka. Wracając do tego że był tu największy kompleks leśny na północy żyli tu bartnicy i smolarze. Wznoszono także kuźnie, więc brak większych rzek w okolicy w połączeniu z kosztami transportu drogowego uratowało to Bory Tucholskie przed totalnym wycięciem.

Po pierwszym rozbiorze Polski, bory znalazły się w Prusach, podobnie po Kongresie Wiedeńskim, aby w 1920 roku wrócić do Polski, już na zawsze oczywiście z przerwą na II wojnę światową.

Pomysł Bismarcka, bo skoro jest tu las, a Prusy potrzebują drewna….

Niemcy prowadzili swoje porządki, między innymi wycinkę lasów i obsadzanie najczęściej  sosną, potem świerkiem rzadziej drzewami liściastymi. To były początki planowej gospodarki leśnej, która jednak bardzo zubożała starsze  drzewostany. Dlatego obecne Bory Tucholskie za wyjątkiem pewnych rezerwatów to głównie potężne obszary leśne z przewagą lasów sosnowych. Nadmienić należy, że wbrew obiegowej opinii o nadmiernej eksploatacji borów przez Prusy, potem Niemcy.

Bory Tucholskie mają długie tradycje ochrony przyrody, np. W Nadleśnictwie Wierzochlas, rozpoczęła się na początku XIX w. ścisła ochrona uroczyska Zierbusch. Uroczyska krzewów ozdobnych, bo mama z tatą mają takowe przy swoim domku. Celem było zachowanie i niedopuszczenie do wyginięcia tak cennego i rzadkiego drzewa, jakim był cis Taxus baccata.

Wspaniałą pozostałością z czasów Bismarcka są leśniczówki, które zachwycają urokliwym położeniem i architekturą. Jedną z nich jest Woziwoda jedno z najstarszych państwowych nadleśnictw w Borach Tucholskich. W latach 1826–1836 zastąpiono rewirowy podział lasów na system nadleśnictw. Już w  1833 Nadleśnictwo Woziwoda, jednak takich leśniczówek i nadleśnictw znajdziecie tu wiele – czerwona cegła i pruski mur. Polecam ścieżkę edukacyjną przy Woziwodzie, położoną na skarpie doliny Brdy, tuż przy siedzibie nadleśnictwa. Składa się z 13 przystanków tematycznych, z opisem różnych zagadnień z zakresu gospodarki leśnej, ochrony przyrody i środowiska.

Zapraszam na mój podcast o Borach Tucholskich, moim tacie i gwarze borowiackiej. Podcastu możecie wysłuchać na YouTube oraz na większości platform podcastowych

Podcast "Miejsca Nieoczywiste" to podróż przez mało znane zakamarki Polski, prowadzona przez entuzjastów podróży. Historia miejsc, bogata w tajemnice i niezwykłe wydarzenia, staje się dostępna dla każdego słuchacza. Podcast reprezentujący ciekawe i nietypowe podcasty historyczne. 
W audycji są przedstawiane zarówno miejsca bliskie, jak i te bardziej odległe, zaskakujące swoją historią i znaczeniem dla kultury kraju. "Miejsca Nieoczywiste" stawiają na różnorodność podróży, tworząc przestrzeń dla tych, którzy chcą odkrywać ciekawe zakątki Polski

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Zobacz także

Krzysztof Teodor Toeplitz

Postać na środę – Krzysztof Teodor Toeplitz. Człowiek, który stworzył 40-latka. (Podcast, Odcinek #77)Postać na środę – Krzysztof Teodor Toeplitz. Człowiek, który stworzył 40-latka. (Podcast, Odcinek #77)

Oprócz swojej pracy w mediach, Krzysztof Teodor Toeplitz był autorem scenariuszy filmowych, w tym do popularnego serialu telewizyjnego “Czterdziestolatek”, był również aktywny politycznie i społecznie. Zyskał uznanie za swoją pracę

Bitwa pod Bornholmem

Bornholm 1457 – nieznana bitwa Wojny Trzynastoletniej i historia pewnego obrazu. (Podcast, Odcinek #95)Bornholm 1457 – nieznana bitwa Wojny Trzynastoletniej i historia pewnego obrazu. (Podcast, Odcinek #95)

W tym odcinku podcastu przypomną historię floty kaperskiej oraz jej roli w Wojnie Trzynastoletniej na Bałtyku. Omawiam dwie kluczowe bitwy pod Bornholmem, które wpłynęły na bieg historii regionu. Szczególną uwagę